De vrijheid van meningsuiting is in Nederland vastgelegd in artikel 7 van de Grondwet. Dit recht is ook opgenomen in andere internationale verdragen, zoals artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Toch leidt de interpretatie van die artikelen altijd weer tot discussie.
“Het is moeilijk om van tevoren te zeggen wat precies wel en niet mag”, zegt Marloes van Noorloos, universitair hoofddocent strafrecht aan Tilburg University. Volgens haar moet alleen in een uiterst geval de afweging gemaakt worden door een rechter.
“Niet alles wat onwenselijk is, is ook strafbaar. En dat moet ook niet, want een groot deel van het maatschappelijk debat moet gewoon gevoerd kunnen worden, totdat men echt te ver gaat.”
Ook Frederik Zuiderveen Borgesius, hoogleraar ICT en recht aan de Radboud Universiteit, zegt dat elke uitspraak die discussie oplevert op zich bekeken moet worden. “Zo’n ingewikkelde discussie is niet met een slogan samen te vatten. In sommige gevallen gaat het overduidelijk te ver, maar de discussie is vaak juist het hevigst bij randgevallen.”
“Rechters zijn heel voorzichtig met meningen verbieden, en dat hoort ook in een democratische rechtsstaat. Maar in bepaalde gevallen mag de vrijheid van meningsuiting ook ingeperkt worden om de democratie te beschermen.”
Dit valt niet onder de vrijheid van meningsuiting:
- Het beledigen van groepen mensen.
- Het aanzetten tot geweld of het plegen van een strafbaar feit.
- Het aanzetten tot haat, discriminatie of geweld tegen mensen vanwege hun ras, godsdienst, levensovertuiging, seksuele geaardheid of beperking.
- Smaad, laster en belediging van een individu.
Difference between citizen and politician
“The difference between a politician and a citizen is not specifically stated in the law, but is often taken into account by the judge,” says Van Noorloos. “Politicians have a wide range. Then it can have consequences if you make strong statements.”
Zuiderveen Borgesius believes that more responsibility can be expected from politicians. “On the other hand, politicians deserve more protection than commercial parties, because they play an important role in our democracy.”
Did you find this article via Net In? You can find similar pieces every day via the NUjij button at the bottom of your app!
